Lactose intolerance là gì? 3 cách chữa bất dung nạp lactose phổ biến

lactose intolerance la gi

Như chúng ta đã biết lactose là một loại đường tự nhiên trong sữa, là thành phần khá quan trọng làm nên tính chất và vị đặc trưng của sữa. Vậy lactose intolerance là gì? Mối liên quan của nó. Cùng tìm hiểu nhé!

1. Lactose intolerance là gì?

Lactose intolerance là hội chứng không dung nạp đường sữa (lactose), còn được gọi là bất dung nạp lactose. Trên thực tế, nó được cho là ảnh hưởng đến khoảng 75% dân số thế giới và rất phổ biến ở người trưởng thành, đặc biệt là những người có nguồn gốc châu Á, châu Phi và Tây Ban Nha.

Tình trạng này không nghiêm trọng nhưng có thể gây ra sự khó chịu. Không dung nạp lactose thường gây ra các triệu chứng tiêu hóa khoảng 30 phút đến 2 giờ sau khi uống sữa hoặc các sản phẩm từ sữa khác có chứa đường sữa.

Cơ thể không dung nạp đường sữa khi ruột non ngừng sản xuất đủ enzyme Lactase để tiêu hóa và phá vỡ lactose (đường đôi) thành các đường đơn là galactose và glucose.

Khi điều này xảy ra, đường sữa không tiêu hóa di chuyển vào ruột già. Các vi khuẩn thường có trong ruột già tương tác, chuyển hóa với lactose và gây ra các triệu chứng như hình thành khí, đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy.

Nhiều người lại nhầm lẫn giữa bất dung nạp đường lactose và dị ứng sữa. Bản chất của dị ứng sữa là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng với protien có trong sữa dẫn đến rối loạn. Bất dung nạp đường lactose không liên quan đến hệ miễn dịch, chỉ vì cơ thể chúng ta thiếu men lactase để tiêu hóa, thế nên lactose sẽ bị tống ra ngoài ở dạng tiêu chảy.

Những người bị ảnh hưởng nên tuân theo chế độ ăn kiêng không có đường hoặc ít đường để giảm bớt các triệu chứng. Nếu cần thiết, enzyme lactase có thể được thay thế ở dạng viên.

2. Các triệu chứng lactose intolerance điển hình là gì?

Nếu thực phẩm có chứa lactose được tiêu thụ, những người không dung nạp lactose sẽ gặp các triệu chứng:

trieu chung lactose intolerance
  • Đau bụng và chuột rút ruột
  • Đầy hơi
  • Bệnh tiêu chảy
  • Táo bón (ít phổ biến hơn)
  • Buồn nôn và ói mửa

Các vấn đề về da cũng là triệu chứng bất dung nạp lactose. Chúng có thể xuất hiện dưới dạng đỏ trên mặt, ngứa, vết thâm hoặc mụn. Một số người cũng báo cáo các dấu hiệu không dung nạp lactose khác: như bồn chồn, chóng mặt, tâm trạng chán nản, khó tập trung, đổ mồ hôi, đau đầu và mệt mỏi.

Những thứ này phát sinh do đường lactose được hấp thụ không hoàn toàn trong ruột, và vi khuẩn đường ruột sau đó lên men đường sữa. Các quá trình lên men này tạo ra một số loại khí, chẳng hạn như hydro (H2) và carbon dioxide (CO2), tạo ra cảm giác đầy hơi trong dạ dày. Carbon dioxide đặc biệt thúc đẩy đầy hơi.

Ngoài các loại khí, vi khuẩn cũng tạo ra các axit béo chuỗi ngắn như axit propionic, axit formic, axit axetic, axit valeric và axit butyric. Những axit béo này có thể thúc đẩy tiêu chảy vì chúng thu hút nước. Gây mất điện dãi và mất nước.

lactose intolerance, tương tự như sự lên men của các carbohydrate lên men khác (FODMAPs) dẫn đến các triệu chứng điển hình. Đây có thể rất giống với các triệu chứng ruột kích thích.

3. Nguyên nhân và phân loại lactose intolerance

Có ba loại lactose intolerance chính, mỗi loại có nguyên nhân khác nhau:

Không dung nạp lactose nguyên phát (kết quả bình thường của lão hóa)

Đây là loại không dung nạp lactose phổ biến nhất. Hầu hết mọi người được sinh ra với đủ enzyme lactase. Em bé cần enzyme để tiêu hóa sữa mẹ.

Lượng lactase mà một người tạo ra có thể giảm theo thời gian. Điều này là do khi mọi người già đi, họ ăn một chế độ ăn đa dạng hơn và ít phụ thuộc vào sữa. Sự suy giảm của lactase là dần dần.

Không dung nạp lactose thứ phát (do bệnh hoặc chấn thương)

Một số bệnh có thể dẫn đến không dung nạp lactose. Khi cơ thể đột nhiên phát triển tình trạng không dung nạp đường sữa do bệnh, đây là tình trạng không dung nạp đường sữa thứ phát. Các bệnh có thể gây không dung nạp đường sữa bao gồm:

– Bệnh viêm đường ruột (như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng)

– Nhiễm trùng đường ruột (ví dụ: do E. coli gây bệnh đường ruột)

– Không dung nạp gluten (bệnh celiac) Ký sinh trùng (ví dụ: bệnh giardia)

– Tổn thương và viêm niêm mạc ruột (ví dụ: sau khi xạ trị hoặc hóa trị)

– Lạm dụng rượu

– Sự phát triển quá mức của vi khuẩn trong ruột non

– Bệnh Whoop

Với sự thiếu hụt lactase thứ cấp, các nhung mao ruột non thường bị tổn thương. Các nhung mao ruột non, tạo thành một tấm thảm trên thành ruột bên trong, là nơi hình thành nên men lactase. Đó là lý do tại sao không dung nạp đường sữa cũng có thể xảy ra sau một số hoạt động trên dạ dày hoặc ruột.

Nồng độ enzyme lactase có thể được phục hồi nếu rối loạn cơ bản được điều trị.

Không dung nạp lactose bẩm sinh hoặc phát triển (được sinh ra với tình trạng này)

Trẻ sơ sinh có thể không dung nạp lactose? Vâng, điều đó là có thể, nhưng nó cực kỳ hiếm. Trong trường hợp này có sự không dung nạp đường sữa bẩm sinh với việc thiếu enzyme lactase. Các bé bị tiêu chảy kéo dài vì chúng không thể tiêu hóa được men sữa có trong sữa mẹ.

Nếu có vấn đề tiêu hóa dai dẳng ở trẻ sơ sinh, bác sĩ nhi khoa cần được tư vấn kịp thời để chẩn đoán và bắt đầu điều trị thích hợp. Nếu em bé không dung nạp đường sữa, như với người lớn, chế độ ăn không có đường có thể sẽ phải tuân theo.

Lactose intolerance có thể xảy ra khi em bé được sinh non. Điều này là do sản xuất enzyme lactase ở em bé bắt đầu muộn hơn trong thai kỳ, sau ít nhất 34 tuần.

4. Làm thế nào để chẩn đoán lactose intolerance?

Nếu bạn gặp phải chuột rút, đầy hơi và tiêu chảy sau khi uống sữa hoặc ăn và uống các sản phẩm sữa, bác sĩ có thể muốn kiểm tra bạn có bất dung nạp lactose hay không. Những xét nghiệm này bao gồm:

Xét nghiệm không dung nạp lactose

Xét nghiệm không dung nạp lactose là xét nghiệm máu đo lường phản ứng cơ thể với chất lỏng có chứa nồng độ đường lactose cao.

Người lớn nghi ngờ không dung nạp đường sữa được cung cấp 50 gam đường sữa và ít hơn tương ứng cho trẻ em. Mức đường trong máu sau đó được đo sau một và hai giờ. Với việc sử dụng bình thường đường sữa, lactose bị phá vỡ và làm tăng lượng đường trong máu.

Khi không dung nạp đường sữa, lượng đường trong máu tăng ít hơn, cụ thể là dưới 20 miligam glucose trên mỗi decilit, mặc dù sử dụng đường sữa.

Kiểm tra hơi thở hydro

Một bài kiểm tra đo lượng hydro trong hơi thở của bạn sau khi uống một lượng lớn đường sữa. Nếu cơ thể bạn không thể tiêu hóa được đường sữa, vi khuẩn trong ruột của bạn sẽ phá vỡ nó.

Quá trình vi khuẩn phân hủy đường như lactose được gọi là quá trình lên men. Lên men giải phóng hydro và các loại khí khác. Những khí này được hấp thụ và cuối cùng thở ra. Nếu bạn không tiêu hóa hoàn toàn lactose, bài kiểm tra hơi thở hydro sẽ cho thấy lượng hydro cao hơn bình thường trong hơi thở của bạn.

Kiểm tra độ axit của phân

Thử nghiệm này thường được thực hiện ở trẻ sơ sinh và trẻ em. Nó đo lượng axit lactic trong mẫu phân. Axit lactic tích tụ khi vi khuẩn trong ruột lên men đường sữa không tiêu hóa.

Sinh thiết ruột non

Một mẫu mô được lấy từ niêm mạc ruột non. Đối với điều này, một quan sát đường tiêu hóa và tá tràng phải được thực hiện. Enzyme có thể được phát hiện trong mẫu mô.

Việc thiếu lactase trong sinh thiết chứng tỏ không dung nạp đường sữa. Sinh thiết ruột non được coi là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán không dung nạp đường sữa. Tuy nhiên, nó hiếm khi được sử dụng vì việc kiểm tra tương đối phức tạp.

Xét nghiệm di truyền

Xét nghiệm không dung nạp đường sữa cũng rất phức tạp. Những xét nghiệm này, phát hiện một số gen trong máu hoặc niêm mạc, có thể phân biệt nguyên phát với không dung nạp đường sữa thứ cấp.

5. Cách chữa bất dung nạp lactose

Nếu không dung nạp đường sữa là do di truyền, nó không được coi là có thể chữa được. Tuy nhiên, bằng cách thay đổi chế độ ăn uống.

– Dùng các sản phẩm sữa không chứa lactose cũng có thể được tìm thấy ở hầu hết các siêu thị. Đọc nhãn thành phần cẩn thận vì trong chế biến thực phẩm thì việc bổ sung sữa rất phổ biến.

Và không phải tất cả các sản phẩm sữa đều chứa rất nhiều đường sữa. Bạn vẫn có thể ăn một số loại phô mai cứng, chẳng hạn như cheddar, Swiss và Parmesan, hoặc các sản phẩm sữa được nuôi cấy như sữa chua. Các sản phẩm sữa ít béo hoặc không béo thường có ít đường sữa.

Nhiều người không dung nạp đường sữa vẫn có thể có tới 1/2 cốc sữa mà không gặp bất kỳ triệu chứng nào.

– Trong trường hợp không dung nạp đường sữa thứ phát, hãy điều trị căn bản các bệnh gây phát sinh thì việc lactose intolerance có thể không còn nếu đã loại trừ các trường hợp khác.

– Bổ sung enzyme lactase có sẵn ở dạng viên nén hoặc viên nang trong các cửa hàng thuốc và hiệu thuốc. Bằng cách này, những người bị ảnh hưởng có thể thay thế việc thiếu enzyme và ngăn ngừa các triệu chứng điển hình nếu chế độ ăn không có đường sữa là không thể. Do đó, các viên thuốc lactase là một giải pháp phù hợp để ăn trong nhà hàng, trong kỳ nghỉ hoặc tại các lễ kỷ niệm.

Ngoài ra, các chuyên gia đang thảo luận về mức độ không dung nạp đường sữa có thể được đánh giá là một điều kiện bình thường.

Đánh giá này có nghĩa là không dung nạp đường sữa không thể coi là bệnh và do đó không thể nói là có cách chữa.

Tuy nhiên sữa có nhiều chất dinh dưỡng và là nguồn canxi tốt nhất. những người không dung nạp đường sữa và không tiêu thụ sữa hoặc các sản phẩm từ sữa có thể bị thiếu:

  • Canxi
  • vitamin D
  • Riboflavin
  • Chất đạm

Loại bỏ sữa có nghĩa là bạn cần phải có được các chất dinh dưỡng từ thực phẩm khác thay thế. Nên bổ sung canxi hoặc ăn thực phẩm có hàm lượng canxi cao hoặc bổ sung canxi trực tiếp.

Tài liệu tham khảo:


1. cara.care/digestive-disorders/intolerances/lactose/what-is-lactose-intolerance
2. healthline.com/health/lactose-intolerance

Chia sẻ điều này:

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*